Kiedy może zostać wydane?
Każda osoba, która planuje złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, powinna zastanowić się czy spełnia wszelkie przesłanki do skorzystania z dobrodziejstwa tej instytucji. Niewiele osób bowiem wie, że mimo ogłoszenia upadłości konsumenckiej, niektóre z przesłanek wykluczające prowadzenie postępowania są stwierdzane dopiero po likwidacji majątku, przy okazji ustalenia planu spłaty, co będzie skutkowało zakończeniem postępowania upadłościowego bez umorzenia zobowiązań.
Przesłanki do wydania postanowienia
Sąd wydaje postanowienie o odmowie ustalenia planu spłaty wierzycieli albo umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli w dwóch przypadkach.
Po pierwsze sąd wyda takie postanowienie w sytuacji, gdy upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy, w szczególności przez trwonienie części składowych majątku oraz celowe nieregulowanie wymagalnych zobowiązań. A zatem wina umyślna w zamiarze bezpośrednim w doprowadzeniu do niewypłacalności doprowadzi do zakończenia postępowania upadłościowego.
Drugą przesłanką jest tzw. recydywa czasowa upadłości konsumenckiej. A więc sąd wyda przedmiotowe postanowienie w sytuacji gdy w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do upadłego prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań.
Wydanie takie postanowienia niesie za sobą szczególnie negatywne konsekwencje w sytuacji, gdy jednocześnie wskutek likwidacji majątku upadłego zostały zgromadzone jakiekolwiek fundusze. Wtedy to sąd dokonuje podziału zgromadzonych środków pomiędzy wierzycieli, niemniej jednak bez umorzenia niezaspokojonych zobowiązań.
Względy słuszności oraz humanitarne
Mimo zaistnienia wyżej wskazanych przesłanek i tak może dojść do ustalenia planu spłaty wierzycieli lub umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli jeżeli jest to uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi. Ustawodawca wziął pod uwagę, że mimo zaistnienia powyższych przesłanek, w okolicznościach danej sprawy mogą istnieć silne argumenty natury społecznej, słusznościowej oraz humanitarnej (takie jak kalectwo, choroba niezawiniona utrata źródła dochodu), które będą przemawiały za dalszym prowadzeniem postępowania upadłościowego.