Upadłość konsumencka małżonka
Jednym z licznych skutków zawarcia małżeństwa jest powstanie pomiędzy małżonkami wspólności majątkowej. Oznacza to, że co do zasady wszelkie składniki majątkowe nabyte w trakcie małżeństwa stanowią wspólną własność małżonków. Niemniej jednak ogłoszenie upadłości konsumenckiej wobec jednego z małżonków wywiera również istotny wpływ na sytuację prawną drugiego z nich.
Wspólność majątkowa
Wspólność majątkowa jest podstawowym ustrojem małżeńskim i powstaje z mocy prawa wraz z zawarciem małżeństwa. Wspólność ta ma charakter współwłasności łącznej. Poza wyjątkami wskazanymi regulacjach prawnych, wszystkie przedmioty majątkowe nabyte w trakcie trwania małżeństwa należą wspólnie do obu małżonków. Niemniej jednak ogłoszenie upadłości konsumenckiej wobec jednego z nich powoduje powstanie rozdzielności majątkowej pomiędzy nimi.
Co więcej, majątek wspólny wejdzie w skład masy upadłościowej, a jego podział będzie niedopuszczalny. Majątek małżonków wejdzie w skład masy upadłościowej w takim stanie w jakim znajduje się w momencie ogłoszenia upadłości. Majątkiem wspólnym małżonków po ogłoszeniu upadłości będzie zarządzał syndyk, który zostanie wyznaczony Sąd.
Wyżej wskazane reguły są realizacją jednej z zasad prawa rodzinnego, czyli odpowiedzialności małżonka jego udziałem w majątku wspólnym za zobowiązania zaciągnięte przez drugiego z nich. Takie reguły są bardzo rygorystyczne dla małżonka upadłego, bowiem mimo, że nie jest on stroną postępowania upadłościowego, to ponosi on odpowiedzialność za zobowiązania upadłego.
Niemniej jednak prawo upadłościowe przewiduje pewne rozwiązania, które mają za zadanie chronić małżonka upadłego. Tak więc w postępowaniu upadłościowym małżonek upadłego będzie miał prawo dochodzić należności z tytułu działu w majątku wspólnym poprzez zgłoszenie tej wierzytelności syndykowi.
Rozdzielność majątkowa
Prawo upadłościowe przewiduję również jasne reguły dotyczące sytuacji, gdy upadły pozostawał w ustroju rozdzielności majątkowej. W przypadku, gdy małżonkowie ustanowili rozdzielność bądź ograniczyli wspólność majątkową na podstawie umowy majątkowej, to będzie ona bezskuteczna, wtedy gdy została zawarta 2 lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości jednego z nich.
Natomiast gdy rozdzielność majątkowa powstała w wyniku orzeczenia sądu, to będzie ono bezskuteczne w stosunku do masy upadłościowej, gdy zostało wydane w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, chyba że pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej został złożony co najmniej na dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.